Sırbistan Haberleri - Son Dakika Sırbistan Haber Güncel Gelişmeler

Sırbistan’daki silahlı saldırıların ardından halk sokağa indi

Sırbistan’ın başkenti Belgrad’da geçen hafta düzenlenen iki silahlı saldırının ardından binlerce kişi sokağa indi. Muhalefetin çağrısı üzerine “Sırbistan şiddete karşı” sloganıyla düzenlenen protestoya 50 binden fazla kişi katıldı. Göstericiler, açık alanda şiddete teşvikin durdurulması, şiddet içerikli programların yayından kaldırılması, Sırbistan Radyo ve Televizyonu’nun (RTS) yönetimi ve Sırbistan’da hangi kanalların yayınlayacağını belirleyen denetleme kurulunun istifasını talep etti. Geçen hafta 17 kişinin hayatını kaybettiği toplu saldırıların sorumlusunun İçişleri Bakanı Bratislav Gasic ile Güvenlik ve İstihbarat Ajansı Başkanı Aleksandar Vulin olduğuna işaret eden göstericiler, sorumlu bakan ve üst düzey yöneticileri istifaya çağırdı. Belgrad’ın yanı sıra Novi Sad şehrinde de “Her şey durmalı” sloganıyla gösteri düzenlendi. Muhalefetten hükümete 12 Mayıs’a kadar süre Muhalefetin Sırbistan Meclisi’nde yalnızca “hükümetin ülkenin mevcut güvenlik durumundaki rolü” gündemiyle toplanmasını talep ettiği belirtilirken, hükümete taleplerin uygulanması için 12 Mayıs’a kadar süre verdi. Muhalefet temsilcileri, taleplerinin gerçekleştirilmemesi durumunda yaşanan trajedinin büyüklüğüne uygun önlemlerin alınacağını duyurdu. Sırbistan’daki silahlı saldırılar Belgrad yakınlarındaki Vracar’da 3 Mayıs'ta Vladislav Ribnikar İlkokulu'nda 14 yaşındaki 7. sınıf öğrencisi Kosta Kecmanovic'in düzenlediği silahlı saldırıda 8'i çocuk 9 kişi hayatını kaybetmiş, 1 öğretmen ve 6 öğrenci yaralanmıştı. Kecmanovic’in saldırıyı önceden planladığı ve kurbanların isimlerinden oluşan bir liste hazırladığı ortaya çıkmıştı. Okul saldırısından iki gün sonra ise Mladenovac’ta 21 yaşındaki Uros Blazic, seyir halindeki araçtan otomatik tüfekle etrafa rastgele ateş ederek 8 kişiyi öldürmüştü. Hükümet, yaşanan silahlı saldırıların ardından ulusal yas ilan etmişti.

Sırbistan'da Kosova ile normalleşme anlaşması kızdırdı

Sırbistan’ın başkenti Belgrad’da muhalifler, Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic’in kamuoyunda "Fransız-Alman Planı" olarak bilinen anlaşmayı görüşmek üzere bugün Kuzey Makedonya’da Kosova Başbakanı Albin Kurti ve AB liderleri ile gerçekleştireceği zirve öncesinde sokağa indi. Dün akşam meclisteki aşırı sağcı partiler tarafından organize edilen protesto gösterisi, Aziz Sava Kilisesi önündeki meydanda başladı. Cumhurbaşkanlığına yürüyen binlerce gösterici, Fransız-Alman Planının reddedilmesi, Cumhurbaşkanı Vucic’in derhal istifa etmesi ve erken seçime gidilmesini talep etti. Anlaşmanın Kosova'nın bağımsızlığının tanınması anlamına geldiğini savunan protestocular, Sırbistan bayrakları ile “Kosova, Sırbistan’ın kalbi ve ruhudur”, "Kosova satılık değil", “Teslimiyete hayır” yazılı pankartlar taşıdı. Çevre illerden Belgrad’daki protestoya katılmak üzere otobüslerle gelenlerin ise yolda polis engeline takıldığı iddia edildi. Fransız-Alman Planı ABD ve AB tarafından desteklenen Fransız-Alman Planı'na göre Kosova'dan, çoğunluğunu Sırpların oluşturduğu belediyelerde Sırp Belediyeler Birliği kurulmasına izin vermesi, Sırbistan'ın ise Kosova'nın toprak bütünlüğüne saygı duyması ve uluslararası kuruluşlara üye olmasına izin vermesi isteniyor. Kosova ve Sırbistan’ın AB’ye entegrasyon sürecinde aralarındaki sorunlar konusunda nihai bir anlaşmaya varılması şart koşuluyor. Öte yandan, Sırbistan, ABD ve AB'nin desteğiyle 2008'de bağımsızlığını ilan etmesine rağmen Kosova'yı kendi toprağı olarak görüyor.

AB, Ukrayna’ya 7’inci askeri destek paketi üzerinde anlaştı

Avrupa Birliği (AB) Dışişleri Bakanları, Belçika’nın başkenti Brüksel’de bir araya geldi. Toplantının ardından açıklamalarda bulunan AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, toplantıda Ukrayna’nın ele alınan ilk konu olduğunu belirterek, “AB olarak Ukrayna’ya desteğimiz gerektiği kadar devam edecek” dedi. Borrell, AB ve Ukrayna arasında savaşın başından bu yana düzenlenecek ilk zirveyi 3 Şubat’ta gerçekleştirmek için hazırlıklar yapıldığını bildirerek, zirvenin aynı zamanda Ukrayna’nın AB’ye adaylık başvurusundan sonra gerçekleşecek ilk zirve olduğunu belirtti. AB’den Ukrayna’ya yeni askeri destek paketi AB Dışişleri Bakanlarının Ukrayna’ya 7’inci askeri destek paketi üzerinde anlaşmaya vardıklarını aktaran Borrell, AB yardımlarının 500 milyon euro ek bütçe ile toplamda 49 milyar euroluk bir AB desteği düzeyine ulaşıldığını söyledi. Bu yardımlarla AB’nin Ukrayna’ya en çok fon sağlayan yapı olduğunu belirten Borrell, Ukrayna’nın toprak bütünlüğü ve kendini savunma haklarına bağlı kaldıklarını ancak Rusya’nın bugüne kadar dürüst ve yaşanabilir bir barış yaklaşımda bulunmadığını söyledi. AB’nin bugüne kadar aldığı yaptırım kararlarının işe yaradığını söyleyen Borrell, petrol fiyatlarının varil başına 80 dolar yerine 40 dolara satılır hale geldiğini, yaptırımlar sayesinde Rusya’nın varil başına 30 dolar kaybetmeye başladığını açıkladı. Borrell, Filistin Başbakanı Iştiyye ile görüştü Toplantının diğer bir gündem maddesi olan Filistin’e değinen ve Filistin Başbakanı Muhammed Iştiyye ile görüştüklerini ifade eden Borrell, bölgedeki durumun son derece üzücü olduğunu, AB olarak kendi içlerinde Filistin ile ilişkileri ele almaya devam edip iki devletli bir çözüme ulaşılması için çaba harcanacağını aktardı. Filistin’de bir seçim takvimi oluşturulması gerektiğine değinen Borrell, AB’nin Filistin’e desteğinin devam ettirileceğini söyledi. İran’a 4’üncü yaptırım paketi kabul edildi. İran’a karşı 4. yaptırım paketi üzerinde anlaştıklarını ifade eden Borrell, İranlı 18 kişi ve 19 kuruluşa yaptırım uygulanacağını açıkladı. Borrell, yaptırım listesinde politikacılar, medya çalışanları ve Devrim Muhafızlarının bazı üyelerinin yer aldığını ifade etti. AB sivil heyeti Ermenistan’da göreve başladı Borrell ayrıca, yaklaşık 100 kişiden oluşan bir AB sivil heyetinin Azerbaycan ile ilişkiler ve gelişmeleri AB’ye rapor etmek üzere Ermenistan’da göreve başladığını söyledi. Kosova ve Sırbistan’a çağrı Kosova ve Sırbistan konusunda da taraflara çağrı yapan Borrell, taraflardan ciddi ve sorumlu bir yaklaşım beklediklerini dile getirdi.

Sırp lider Vucic’ten Rusya’ya Wagner tepkisi

Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic, Rusya’ya Rus paralı asker şirketi Wagner nedeniyle tepki gösterdi. Sırp basınına konuşan Vucic, Ukrayna’da Rusya saflarında savaşmak üzere Wagner grubunun Sırbistan’dan asker toplamaya yönelik tüm çabaların sona erdirilmesi çağrısında bulunarak, Sırbistan’ın Avrupa’da Rusya’ya yaptırım uygulamayan tek ülke olduğunu hatırlattı. Vucic, bu yapılanın adil olmadığını vurguladı. Sırpça yayına başlayan Russia Today’in (RT Balkan) Wagner’in Ukrayna’da savaşmak üzere yeni Sırp gönüllüler aradığına ilişkin haberine gönderme yapan Vucic, yurt dışındaki silahlı çatışmalara katılımın Sırbistan yasalarına aykırı olduğunu kaydetti. Rus haber ajansları ise daha önce Ukrayna’da Rus kontrolündeki bölgelerde kendilerini “Sırp gönüllüler” olarak tanıtan maskeli savaşçıların görüntülerini yayınlamıştı. Wagner grubunun Sırp gönüllü aradığına ilişkin haberler dün Sırbistan Dışişleri Bakanı Ivica Dacic’e de sorulmuştu. Dacic, Sırbistan toprakları dışındaki savaşlara katılımın yasak olduğunu ve yasayı ihlal edenlerin, bunu Ukrayna’da Rus saflarında veya terör örgütü DEAŞ saflarında yapmış olmaları fark etmeksizin cezalandırılacaklarını açıklamıştı.

Bursa'da gönül kardeşliği resmiyete döküldü

Bursa Büyükşehir Belediyesi ile Sırbistan'ın Sancak Bölgesi'ndeki Novi Pazar Belediyesi arasında Kardeş Şehir Protokolü imzalandı. Büyükşehir Belediye Başkanı Alinur Aktaş, zaten bugüne kadar var olan gönül birlikteliğinin artık resmiyet kazanmış olduğunu söyledi. Türkiye ile Osmanlı coğrafyasındaki Balkan ülkeleri arasında gönül köprüsü görevi gören Bursa Büyükşehir Belediyesi, Türkiye ile Sırbistan arasında devlet başkanlıkları düzeyindeki sıcak ilişkileri, yerele taşıdı. Sırbistan’ın Sancak Bölgesi'ndeki Novi Pazar şehriyle bugüne kadar sosyal, kültürel ve sanatsal alanda çeşitli işbirliklerine giden Büyükşehir Belediyesi, bu ilişkilere resmiyet kazandırdı. Bursa Büyükşehir Belediyesi ile Sırbistan'ın Sancak Bölgesi'ndeki Novi Pazar Belediyesi arasında Kardeş Şehir Protokolü imzalandı. Tarihi Belediye Binası’ndaki imza törenine, Bursa Büyükşehir Belediyesi Başkanı Alinur Aktaş, Novi Pazar Belediye Başkanı Nihat Bisevac, Bursa Milletvekilleri Refik Özen ve Mustafa Esgin, Sırbistan Milletvekili Muamer Bacevac, Sırbistan Fahri Konsolosu Zarif Alp ile Sancak Bölgesi'nden gelen heyetler katıldı. İki şehir arasında ekonomi, ticaret, eğitim, tarım, inşaat ve turizm sektörlerinde karşılıklı işbirliği kurulması, yerel yönetimlerin güçlendirilmesi için çalışmaların yapılması, kültürel, sosyal, sanatsal ilişkilerin kurulması, belediye çalışanlarının karşılıklı tecrübe paylaşımlarını içeren protokol, Bursa Büyükşehir Belediyesi Başkanı Alinur Aktaş ve Novi Pazar Belediye Başkanı Nihat Bisevac arasında imzalandı. Birlik beraberlik vurgusu Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Alinur Aktaş, bütün dünyanın zor bir süreçten geçtiği, pandemi, savaşlar, ekonomik sıkıntılar ve enerji darboğazı gibi konuların gündemde olduğu bir dönemde birlik ve beraberliğin kıymetli olduğunu vurguladı. Sırbistan ve Türkiye arasında devlet başkanları düzeyinde çok kıymetli ilişkiler olduğunu hatırlatan Başkan Aktaş, “Sancak Bölgesi de bizim için çok değerli ve kıymetli. Novi Pazar’la yakın ilişki içerisinde olmak bizim için de son derece büyük bir mutluluk. Zaten bir gönül kardeşliğimiz vardı. Onu bugün resmiyete döktük. Her iki belediyenin meclisi kararı aldı, Dış İşleri Bakanlığı onayladı ve bugün de nihai imzaları atmış olduk. Bu imzaların iki tarafa da hayırlar getirmesini diliyorum” dedi. Novi Pazar Belediye Başkanı Nihat Bisevac ise iki ülke arasında üst düzeydeki pozitif ilişkilerin yerelde de güçlendirilmesi oldukça önemli olduğunu hatırlattı. Bursa Milletvekilleri Refik Özen ve Mustafa Esgin de kardeşlik protokolünün iki şehre de hayırlar getirmesini diledi. İmzaların atılmasının ardından günün anısına Başkan Aktaş ve konukları birbirlerine çeşitli hediyeler sundu.

ABD ve AB NATO Karargahında Kosova-Sırbistan gerilimini ele aldı

ABD ve AB, Belçika’nın başkenti Brüksel’de yer alan NATO Karargahında bir araya geldi. NATO Genel Sekreter Yardımcısı Mircea Geoana’nın ev sahipliğinde düzenlenen toplantıya, ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Gabriel Escobar ve AB Belgrad-Priştine Diyaloğu Özel Temsilcisi Miroslav Lajcak katıldı. Basına kapalı olarak gerçekleştirilen toplantının ardından NATO tarafından yapılan açıklamada, toplantıda son dönemde Kosova ve Batı Balkanlar’da yaşanan gelişmelerin ele alındığı aktarılarak, NATO müttefikleri ile Avrupa Birliği'nin özellikle Kosova'nın kuzeyinde son zamanlardaki gerilimleri yatıştırmak için yürüttüğü yoğun çabaların altı çizildi. Açıklamada, NATO'nun Kosova Barış Gücü (KFOR) misyonu ve AB Kosova Hukukun Üstünlüğü Misyonu (EULEX) Kosova genelinde hareket özgürlüğünün tamamen yeniden sağlanmasına yardımcı olduğu ve barikatların başarılı bir şekilde kaldırılmasında sağladığı kilit destek vurgulandı. “KFOR tetikte olmaya devam ediyor” Birleşmiş Milletler'in (BM) rolüne dikkat çekilen açıklamada, “KFOR tetikte olmaya devam ediyor ve Kosova'da yaşayan tüm toplulukların yararına olmak üzere BM görevini eksiksiz ve günlük olarak uygulamaya devam edecek kapasiteye ve personele sahip. Bu, Kosova'da güvenliğe ve bölge çapında istikrara katkıda bulunuyor. NATO ayrıca, bölge genelinde kalıcı barış ve güvenliğin inşa edilmesi için ana platform olarak, Belgrad ile Priştine arasındaki AB tarafından kolaylaştırılan diyaloğu ve Batı Balkanlar'ın Avrupa ve Avrupa-Atlantik entegrasyonunu ilerletmeyi amaçlayan tüm çabaları desteklemeye devam etmektedir’’ denildi.

Bosna Hersek'te yasa dışı "Sırp Cumhuriyeti Günü" kutlaması

Bosna Hersek dahilindeki iki entiteden biri olan Sırp Cumhuriyeti hükümeti, Anayasa Mahkemesi tarafından yasaklanmasına rağmen başkent Saraybosna yakınlarında uzun namlulu silah taşıyan polisler ve zırhlı araçlarla güç gösterisi yaptı. Kutlamalar ilk kez nüfusun büyük çoğunluğunu Boşnakların oluşturduğu başkent Saraybosna ile sınır komşusu Doğu Saraybosna’da gerçekleştirildi. Sözde “Cumhuriyet Günü” vesilesiyle yapılan kutlama ve geçit törenine Sırp Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığına bağlı binlerce polis katlıdı. Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Konseyi Sırp Üyesi Zeljka Cvijanovic, Sırp Cumhuriyeti Başkanı Milorad Dodik ve Sırbistan Dışişleri Bakanı Ivica Dacic'in beraber takip ettiği geçit töreni, bu yıl 6. kez gerçekleştirildi. İlk kez Sırp Cumhuriyeti entitesinin idari merkezi Banja Luka dışında gerçekleştirilen geçit törenine itfaiye görevlileri ve sivil savunma ekipleri de katıldı. Törende 500 metrelik Sırp Cumhuriyeti bayrağı açıldı. "Hiçbir mahkeme kararı bu gerçeği değiştiremez" Bosnalı Sırp lider Milorad Dodik törende yaptığı konuşmada, uluslararası toplumun bir kısmı ve Bosna Hersek Federasyonu entitesinin muhalefetine rağmen 9 Ocak tarihinin Sırp Cumhuriyeti’nin kuruluş günü olduğu konusunda şüphe bulunmadığını söyledi. Dodik, “Hiçbir mahkeme kararı bu gerçeği değiştiremez. Anayasa Mahkemesi’nin bu utanç verici kararı değiştirmesi daha kolay olacaktır. Sırplar, 9 Ocak Cumhuriyet Günü’nü kutlamaktan vazgeçmeyecek” dedi. "Sonuçları olacak" Bosna Hersek Yüksek Temsilcisi Christian Schmidt, Anayasa Mahkemesi tarafından halkı ayrıştırdığı için yasaklanan kutlamanın gerçekleştirilmesinin Sırp Cumhuriyeti entite hükümeti için sonuçları olacağını söyledi. Schmidt, kamu çalışanlarının bu kutlamalara katılımının anayasanın alenen ihlali anlamına geldiğini ifade etti. Kutlamalara tepki gösteren Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Konseyi Hırvat Üyesi Zeljko Komsic ise, 9 Ocak tarihini kutlamanın soykırım ve katliamlarla gurur duymak manasına geldiğini söyledi. Bosna Hersek’in bölünmesine asla müsaade etmeyeceklerini belirten Komsic, ayrılıkçıların amaçlarına ulaşamayacaklarının altını çizdi. Ne olmuştu? Yugoslavya dahilindeki cumhuriyetlerden biri olan Bosna Hersek’teki Sırp siyasetçiler 9 Ocak 1992'de, “Bosna kasabı” lakaplı savaş suçlusu Radovan Karadzic liderliğinde Sırp Cumhuriyeti’ni kurduklarını ilan etmişti. Karadzic, bu şekilde Bosna Hersek topraklarının bir kısmını Sırbistan ile bir arada tutma ve Bosna Hersek’in bağımsızlığını engelleme teşebbüsünde bulunmuştu. Bu nedenle 9 Ocak 1992 tarihi, radikal Sırp siyasetçiler tarafından "Sırp Cumhuriyeti'nin doğum günü" olarak görülüyor. Kutlamayı incitici bulan Boşnaklar ise bu tarihi, savaşın ve etnik temizlik hareketlerinin başlangıcı olarak görüyor. Bosna Hersek Anayasa Mahkemesi, 2015’te Sırp Cumhuriyeti Günü kutlamalarının etnik ayrımcılığa sebep olduğu gerekçesiyle anayasaya aykırı olduğuna hükmetmişti. Yasağa rağmen Bosnalı Sırp siyasetçilerin inisiyatifi, Rusya, Sırbistan ve Sırp Ortodoks Kilisesinin açık desteğiyle kutlamalar devam ediliyor.

NATO'dan Sırbistan'ın talebine ret

NATO'nun Kosova Barış Gücü'ne (KFOR), Sırbistan'ın Kosova ile yaşanan gerilimin ortasında Kosova'nın kuzeyine asker ve polis konuşlandırılmasına yönelik talebine cevap verdi. Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic yaptığı açıklamada, KFOR'un Sırbistan'ın Kosova'ya asker gönderme talebi reddettiğini ve cevabın kendilerine “tesadüfen” manalı bir tarihte, Ortodoks Hristiyanların Noel arifesini kutladıkları tarihte ulaştırıldığını söyledi. Vucic, “Hepimiz cevabın ne olacağını biliyor ve bekliyorduk, bunu zaten daha önce de söylemiştim. Elbette, Sırbistan Cumhuriyeti Silahlı Kuvvetlerinin Kosova topraklarına dönmesine gerek olmadığı yönünde cevap verdiler” dedi. Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi'nin 1244 sayılı kararının KFOR'a Sırbistan'ı reddetme hakkı tanımadığını savunan Vucic, “Bize Noel arifesinde olumlu bir cevap ulaştırsalardı, o zaman bunun bir manası olurdu. Fakat Noel öncesinde olumsuz cevap geldiğinde bunun tesadüfen olmadığını anlayabiliyorsunuz” dedi. Kosova, Sırbistan'ın talebine sert tepki göstermişti Sırbistan, Kosova'nın kuzeyinde etnik Sırpların hayatlarının güvende olmadığı iddiasıyla ülkenin kuzeyine bin kişilik asker ve polis gücü göndermek amacıyla KFOR'a resmi müracaatta bulunmuştu. Sırbistan'ın talebi Kosova'nın sert tepkisine neden olmuş, Kosova Cumhurbaşkanı Vjosa Osmani, Sırbistan ordusunun Kosova'ya bir daha asla ayak basamayacağını söylemişti.

Vucic: Sırbistan’ı savaştan kurtardık

Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic, yıllık basın konferansında Sırbistan’ı savaştan kurtararak ülkeyi ayağa kaldırdıklarını söyledi. Kosova konusunda taviz temelli çözüme hazır olduklarını fakat Sırbistan’ın aşağılanmasına müsaade etmeyeceklerini söyleyen Vucic, diyalog tesis edilmesi halinde Sırbistan’ın Kosova sorununun çözümü için Fransız-Alman teklifini masaya getirmeye hazır olduğunu ilan etti. 2023’ün daha zor olacağını ve Kosova konusunda Sırbistan’ı zorlu imtihanlar beklediğini söyleyen Vucic, Sırbistan’ın Kosova’yı kendi toprağı ve Kosova halkını kendi vatandaşları olarak görmeye devam edeceğini, Sırbistan’ın kendi anayasasının gereklerinden çekinmeyeceğini fakat küçük bir ülke olarak büyük ülkelere karşı koyamayacağını ifade etti. Dünyadaki ekonomik krize rağmen Sırbistan’ın yüzde 2,3 ila 2,5 oranında ekonomik büyüme kaydettiklerini söyleyen Vucic, “Amerika ekonomik krize yaklaşıyor, Çin’de ve Avrupa’da büyüme oranları düşüyor. Dünyada olanlar bizi de etkiliyor çünkü biz de zincirin bir parçasıyız. Fakat finansal istikrar açısından daha iyi bir konumdayız” dedi. Son on yıl içerisinde Sırbistan’da istihdamı artırdıklarını ve finansal istikrar sağladıklarını vurgulayan Vucic, “Sırbistan’ı savaştan koruduk ve ülkeyi ayağa kaldırdık” dedi.

#Sırbistan