Bursa Yüksek İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi hekimlerinden Dr. Gamze Dereli Can, L'Oreal Türkiye'nin UNESCO işbirliğiyle 17 yıldır sürdürdüğü "Bilim Kadınları İçin" programı kapsamında seçilen 2019'un 6 bilim kadınından biri oldu.
Bu 6 genç bilim kadınına dikkat! Kimi kanser üzerine sürdürüyor araştırmasını, kimi güneş enerjisi, kimi antibiyotik kullanımının yerini alacak bir proje yürütüyor bakterilerin davranışlarını inceleyerek, kimi kanserli hücrelerin 3 boyutlu modellemeleri üzerine... Üniversitelerinde ders veriyorlar, araştırma yapıyor, projelerini sürdürüyorlar. Çoğunun ya bebeği ya küçük çocuğu var. Ortak noktaları azimleri, bilim tutkuları..
Ve L'Oreal Türkiye'nin UNESCO işbirliği ile 17 yıldan beri sürdürdüğü "Bilim Kadınları İçin" programı kapsamında seçilen "2019'un Bilim Kadınları" olmaları.
Program "Yaşam Bilimleri" ve "Malzeme Bilimleri" olmak üzere 2 kategoride veriliyor. Bu yıl malzeme bilimleri kategorisinde Doç. Dr. Aydan Dağ (Bezmiâlem Vakıf Üniversitesi Eczacılık Fakültesi), Dr. Bilgi Güvenç Tuna (Yeditepe Ü. Tıp Fakültesi) Dr. Zöhre Kurt (ODTÜ Çevre Mühendisliği) seçildi.
Yaşam bilimleri kategorisinde ise Dr. Gamze Dereli Can (Bursa Yüksek İhtisas Eği. ve Arş. Hastanesi, Göz Hastalıkları ), Dr. Seçil Vural (Koç Üniversitesi Dermotoloji Bölümü) ve Dr. Serap Erkek (İzmir Dokuz Eylül Ü. Biyotıp ve Genom Merkezi) 2019'un bilim kadınları olarak belirlendi. Seçim UNESCO Türkiye Milli Komisyonu bağımsız jürisi tarafından 79 aday arasından yapıldı.
Fen & Mühendislik Bilimleri'nde Kazanan Bilim Kadınları
Doç. Dr. Aydan DAĞ
Bezmiâlem Vakıf Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi Öğretim Üyesi
Dr. Bilge GÜVENÇ TUNA
Yeditepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, Biyofizik Anabilim Dalı Öğretim Üyesi
Dr. Zöhre KURT
Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi
Yaşam Bilimleri'nde Kazanan Bilim Kadınları
Dr. Gamze DERELİ CAN
Bursa Yüksek İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Göz Hastalıkları ve Cerrahisi Uzmanı
Dr. Seçil VURAL
Koç Üniversitesi Hastanesi, Dermatoloji Bölümü
Dr. Serap ERKEK
İzmir Dokuz Eylül Üniversitesi, Biyotıp ve Genom Merkezi Öğretim Üyesi
Programın amacı kadınların bilime olan katkısına, bilimde cinsiyet eşitliğine dikkat çekmek ve rol modeller oluşturmak. Ne yazık ki günümüzde dünyada bilim insanlarının sadece yüzde 28'i kadın ve bilim alanında Nobel Ödülleri'nin yalnızca yüzde 3'ü kadınlara veriliyor.
L'Oreal Türkiye Ülke Genel Müdürü Laurent Duffier 1999'dan beri bilimsel araştırma yapan kadın sayısının yüzde 12 arttığını belirtti. İşin sevindirici yanı Türkiye'de bilim dünyasında kadın sayısının yüzde 37 olan dünya ortalamasının üzerinde olması. Halen Fransa'da kadın akademisyen oranı yüzde 27, Hollanda'da yüzde 25, Almanya'da yüzde 28, Finlandiya'da yüzde 32. Kıtasal dağılıma baktığımızda ise Latin Amerika'nın yüzde 45 ve Orta Asya'nın yüzde 48 ile başı çektiğini görüyoruz.
17 yıllık bu süreçte program kapsamında 94 bilim kadınına burs verildi. Bu isimlerden Profesör Ayşe Erzan Uluslararası Büyük Ödül alırken, Doç. Dr. Bilge Demirköz, Doç. Dr. Ahu Arslan Yıldız ve son olarak Doç. Dr. Duygu Sağ, "Uluslararası Yükselen Yetenek" ödülüne layık görüldü.
Altı sorun çözülecek
6 adaya araştırma konularını ve neden bilime ilgi duyduklarını sorduk. Bezmiâlem Üniversitesi'nden Dr. Aydan Dağ'ın araştırma konusu meme kanserinin teşhis ve tedavi seçeneklerini geliştirmek. Dokuz Eylül Üniversitesi'nden Dr. Serap Erkek mesane kanserini oluşturan epigenetik etkenler üzerine çalışıyor
Bursa'dan Dr. Gamze Dereli Can hem göz doktoru hem biyomühendis. Göz yüzeyinde yer alan kök hücreler üzerine çalışıyor ve kişiye özgü bir tedavi geliştiriyor. Sağlık harcamalarını en aza indirecek şekilde hibrid bir ürün geliştirmeyi planladıklarını anlatıyor.
Doç. Dr. Bilgi Güvenç Tuna damar sertliği yapan hastalıklar üzerine çalışıyor. Bu önemli bir sağlık sorunu ve yaşlı nüfusun artması ile bu hastalık daha da artacak. Tuna, spesifik bölgeye uyarlanan yani hastalığın oluştuğu bölgeye ilacı doğrudan veren bir yöntem geliştirmeye çalıştıklarını anlatıyor.
Dr. Seçil Vural'ın araştırması Behçet hastalığı üzerine, ODTÜ'den Dr. Zöhre Kurt'unki ise atık sulardan alg üretme ve sonra onları biyodizele dönüştürme üzerine...